ویرایش اولیه DNA: مدعی قدرتمند در حوزه‌های سلول و ژن‌درمانی
ویرایشگرهای بازی یا همان عوامل تغییر ژنوم غیروابسته به شکست دورشته‌ای DNA، در کنار ویرایشگرهای prime، به عنوان کلیدهای تکنولوژی روز شناخته می‌شوند و پیشرفت آن‌ها تا به امروز بسیار امیدوارکننده بوده است.
ویرایشگرهای بازی یا همان عوامل تغییر ژنوم غیروابسته به شکست دورشته‌ای DNA، در کنار ویرایشگرهای prime، به عنوان کلیدهای تکنولوژی روز شناخته می‌شوند و پیشرفت آن‌ها تا به امروز بسیار امیدوارکننده بوده است. ویرایش ژنوم، سلول و ژن‌درمانی به طور فزاینده‌ای با یکدیگر هم‌پوشانی دارند و نتایج حاصل از کارآزمایی‌های بالینی، که شامل درمان‌هایی برپایه‌ی کریسپر می‌باشند، شواهد اولیه‌ای از امکان‌پذیری و کارآمدی این زمینه در انسان‌ها را نشان می‌دهد. ژن‌درمانی‌های پیشرفته، نه تنها پتانسیل درمان بیماری‌های تک‌ژنی و ناتوان‌کننده را از خود نشان می‌دهند، بلکه برای درمان بیماری‌های پیچیده نظیر بیماری‌های قلبی-عروقی نیز امیدوارکننده هستند.
بسیاری از اثرات مضر و ناخواسته ویرایش ژنوم به روش کریسپر- cas9 ناشی از سیستم‌های ویرایش متکی بر شکست دورشته ای در ژن هدف می‌باشد. اضافه و حذف شدن‌های مبتنی بر القای نوکلئازی در ناحیه هدف RNA راهنما (gRNA)، منجر به اختلالات ژنتیکی و در نتیجه ازدست‌رفتن عملکرد پروتئین می‌شود. این رویکرد می‌تواند یک استراتژی درمانی کارآمد برای برخی از بیماری‌های تک‌ژنی باشد.
استراتژی‌های قانونی برای غلبه بر ویرایش ناخواسته وابسته به gRNA، شامل طراحی منطقی و درست gRNA، استفاده از ارتولوگ‌های نوکلئاز با خاصیت ویرایش بالا، اعمال کنترل زمانی بر مدت زمان ویرایش و جلوگیری از برش مکرر نوکلئازی است.
پتانسیل القای تغییر تک‌بازی، می‌تواند برای اصلاح یک جهش نقطه‌ای بیماری‌زا، خاموش‌کردن یک ژن عامل بیماری، حذف یک اگزون بیماری‌زا، فعال‌کردن یک ژن مشخص و یا تنظیم درمان مبتنی بر سلول‌های ایمنی مهندسی شده مورد استفاده قرار گیرد و استرانژی‌های متعددی را برای طیف وسیعی از بیماری‌ها ارائه کند.
اگرچه پیامدهای مضر هدف قرارگیری سیستم ویرایش شکست دورشته‌ای، با استفاده از ویرایش بازی کاهش می‌یابد، محققان هنوز در حال فهم درست مکانیسم این رخداد و بالابردن ایمنی این ابزار ویرایش نسل جدید هستند تا برای بردن این روش در بالین مطمئن عمل کنند. ویرایش بازی یک مزیت متفاوت نسبت به نسل‌های قبلی ارائه می‌دهد: این نوع ویرایش دقیق و ماندگار است و قابلیت ویرایش چندژنی در طیف وسیعی از انواع سلول‌ها را دارد. پیشرفت سریع و دست‌آوردهای امیدوارکننده تا به امروز، ویرایش بازی را به یک مدعی قدرتمند در توسعه‌ی سلول و ژن‌درمانی تبدیل کرده است.
ارسال به دوستان