پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

گلیوبلاستوما شایعترین تومور بدخیم اولیه سیستم عصبی مرکزی است که در نخاع یا مغز بروز می‌کند. منشأ تومور از سلولهای آستروسیت (نوعی یاخته گلیال) است. سالانه بیش از 10 هزار مورد گلیوبلاستوما در آمریکا شناسایی می شود که معمولا لاعلاج است و متاسفانه میانگین بقای افراد مبتلا به این سرطان از زمان تشخیص، حدود یک سال است. محققین دلیل اصلی تهاجمی بودن و کشنده بودن گلیوبلاستوما را وجود سلول های بنیادی سرطانی گلیوبلاستومایی(GBM CSCs) می دانند که به شیمی درمانی مقاوم هستند و قابلیت متاستازی بالایی به بافت های مغزی سالم پیرامونی دارند.

حال محققین ترکیبی به نام RIPGBM را شناسایی کرده اند که سلول های شبه بنیادی گلیوبلاستومایی را شناسایی کرده و می کشد. این ترکیب پتانسیلی 40 برابر بیشتر از داروی استاندارد تموزولومید(temozolomide) دارد که برای مقابله با گلیوبلاستوما استفاده می شود. ترکیب RIPGBM بسیار انتخابی عمل می کند و اثر منفی روی سایر سلول های مغزی ندارد. استفاده از این دارو در مدل موشی تومورهای گلیوبلاستومایی نشان داده است که این ترکیب رشد تومور را قویا سرکوب می کند. به نظر دلیل انتخابی عمل کردن مناسبRIPGBM وجود آنزیم ها و فاکتورهایی باشد که به طور گسترده در سلول های بنیادی سرطانی گلیوبلاستومایی وجود دارند. درون سلول های توموری، RIPGBM دچار تغییراتی می شود که شروع کننده فرایند خود تخریبی سلولی موسوم به آپوپتوز است.

Reference:http://dx.doi.org/10.1073/pnas.1816626116