پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

 به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی جلسه ای با حضور دکتر ربانی مدیر بخش شبکه ملی مدل سازی حیوانی و تحقیقات درون تنی و دکتر عارفیان مدیر بخش آموزش، پژوهش و توسعه منابع انسانی با حضور بیش از 30 نفر از اساتید مطرح دانشگاه های کشور در این حوزه مورخ 25 مرداد ‌ماه 1401 در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار گردید.

ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول­های بنیادی در اقدامی شایسته در راستای یکپارچه سازی مراکز آزمایشگاهی و خدماتی موجود در سطح کشور در حوزه‌های مرتبط با مطالعات حیوانی و مدل سازی حیوانی، شبکه­ای موسوم به شبکه­ی ملی مدل‌سازی حیوانی و تحقیقات درون تنی را راه اندازی نموده و بر این اساس تمامی ظرفیت­های آزمایشگاهی موجود در کشور در زمینه مطالعات مدل­های حیوانی و نیز مدل‌سازی حیوانی ، ضمن رصد ناحیه­ای و منطقه­ای در بانک داده­ی این شبکه به صورت متمرکز ثبت و ذخیره می­گردد و در معرض عموم محققان و دانشنمدان کشور و منطقه قرار می‌گیرد که این امر موجب تسهیل اجرای طرح­های پژوهشی مبتنی بر مطالعات حیوانی می­گردد. همچنین این شبکه مقدمات آموزش­های تخصصی در زمینه­ی مدل­های حیوانی را در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص فراهم نموده و در دستور کار خود قرار داده است تا ضمن بکارگیری افراد متخصص در مراکز این حوزه موجب ارتقای سطح علمی و کیفی مطالعات مبتنی بر مدل­های حیوانی شود.

دکتر ربانی در ابتدای جلسه به ارائه گزارشی از مجموعه اقدامات صورت پذیرفته این حوزه در ستاد پرداخت و هدف از این نشست، تعیین چارچوب و قوانین حمایتی  شبکه ملی مدل سازی حیوانی و تحقیقات درون تنی عنوان نمود و کارکرد این برنامه در نهایت، تشویق  پژوهشگران ، محققین، مراکز نگهداری، پرورش و فروش حیوانات آزمایشگاهی، آزمایشگاه های مرتبط با مطالعات درون تنی کشور به عضویت در شبکه و استفاده بهتر و بیشتر از ظرفیت‌های تجهیزاتی موجود، افزایش بهره وری سرمایه گذاری‌های کشور، تسهیل انتقال دانش و تجارب آزمایشگاهی است و  این مهم نیز در راستای تحقق اهداف سند ملی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر "خود اتکایی در مواد اولیه، تجهیزات آزمایشگاهی به ویژه مواد مصرفی و حیوانات آزمایشگاهی و خدمات" و همچنین برطرف نمودن موانع تولید محصولات سلول، بافت، ژن و همچنین دارویی کشور می باشد.

دبیر شبکه ملی مدل‌سازی حیوانی و تحقیقات درون تنی افزود: طرح‌های پیش بالینی در زمینه سلول درمانی، فراورده‌های سلولی، ژن درمانی، ایمونوسل تراپی، مهندسی بافت و فناوری‌های نوین پزشکی بازساختی از قبیل ارگانوئیدها و میکروفلوئیدیک و همچنین تولید و توسعه مدل‌های حیوانی با محوریت ویرایش ژنوم و نیز تیمار بر روی مدل حیوانی به منظور درمان بیماری مورد حمایت قرار می گیرند. وی با تاکید بر این نکته که طرح‌ها می بایست کاملا جنبه نوین داشته باشند اظهار داشت: مجریان محترم می توانند با مراجعه به وب سایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی ابتدا آیین‌نامه را به دقت مطالعه نموده و در صورت تطبیق مدارک با پروپوزال خود اقدام به ارسال طرح در سامانه نمایند.

دکتر عارفیان با اشاره به اقدامات صورت پذیرفته حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی طی ۱۵ سال گذشته گفت: می بایست سرمایه‌گذاری کلانی در این حوزه صورت می گرفته و نهایتا محصولات مرتبط نیز وارد بازار شده و در درمان مورد استفاده قرار می گرفت بهمین دلیل ستاد کار آسیب‌شناسی در این زمینه را آغاز کرده و در حال برنامه‌ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت می باشد که با تشکیل کارگروه‌های تخصصی شاهد رشد و توسعه این شبکه طی سال‌های آینده خواهیم بود.

در ادامه دکتر حاجی نصراللیه مدیر مرکز علوم و خدمات تخصصی حیوانات آزمایشگاهی پژوهشگاه رویان هدف از کمیته اخلاق را دستیابی به یک انسجام عملکردی بین اعضا بوده که با همکاری سایر انجمن ها بتواند از حقوق حیوانات (موجودات زنده در آزمایشگاه‌ها) در مسائل پژوهشی و اهداف علمی مورد استفاده حمایت نماید.

سپس دکتر ندری معاون علوم تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به حمایت ستاد از طرح‌های حوزه حیوانات آزمایشگاهی بر لزوم سرمایه گذاری مناسب و مشارکت حداکثری شرکت‌های فعال در این زمینه جهت حمایت از طرح‌های نوین حوزه مدل های حیوانی از جمله جایگزینی برای مدل‌های حیوانی تأکید نمود.

دکتر قلی زاده معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به ارائه در مورد فعالیت های مرکز تحقیقات و تکثیر حیوانات آزمایشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه پرداخت و افزود: این مرکز با دارا بودن امکاناتی نظیر اتاق های تکثیر و تولید مثل جداگانه برای هر حیوان، اتاق مطالعات رفتاری، اتاق جراحی و آزمایشگاه های تحقیقاتی در حال ارائه خدمات به دانشجویان و اساتید در انجام کارهای پایان نامه و طرح های تحقیقاتی می باشد. وی یکی از نقاط قوت این مرکز را تکثیر و پرورش 5 نژاد موش فرانسوی شناسنامه دار SPF و Inbred  از قبیلBALB/cJRj – C57BL/6JRj –  CBA/JRj – DBA/2JRj –RjOrl:SWISS   عنوان نمود.

در پایان اعضای این نشست خواستار به رسمیت شناختن مقررات مرتبط با کار با حیوانات آزمایشگاهی شدند.