پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

 سازمان غذا و دارو روز جمعه تایید سریعی را برای یک ژن درمانی شخصی برای یک بیماری مغزی فوق نادر در دوران کودکی به نام آدرنولوکودیستروفی مغزی یا CALD صادر کرد.

 این درمان که مبتنی بر سلول های بنیادی خود بیمار می باشد، اولین دارویی است که در ایالات متحده برای CALD در دسترس است، که پسران جوان را تحت تاثیر قرار می دهد و معمولاً منجر به ناتوانی شدید یا مرگ می شود. این محصول توسط شرکت بیوتکنولوژی Bluebird bio توسعه یافته و با نام Skysona به فروش خواهد رسید.

 این تاییدیه دومین محصول ژن درمانی مجوز گرفته شرکت Bluebird در ماه اخیر است، که پس از تصمیم 17 اوت FDA در مورد ژن درمانی دیگری از این شرکت برای اختلال خونی بتا تالاسمی رخ داده است.

 هر دو بتا تالاسمی ماژور و CLAD غیرمعمول هستند، اگرچه CALD بسیار نادرتر است.  این ناهنجاری یکی از مجموعه کوچکی از بیماریهایی است که در سال 1992 در فیلم روغن لورنزو درباره پسری مبتلا به آدرنولوکودیستروفی و تلاش والدینش برای درمان به نمایش درآمد.  تجمع اسیدهای چرب مضر در مغز و سیستم عصبی باعث ایجاد CALD می شود که به مشکلات یادگیری و رفتاری و پیشرفت به آسیب عصبی شدیدتر منجر می شود.

 در ایالات متحده، تخمین زده می شود که هر سال 50 پسر مبتلا به CALD متولد می شوند.  Bluebird انتظار دارد سالانه حدود 10 مورد را درمان کند.

 Skysona که قرار است یک بار تزریق شود، 3 میلیون دلار هزینه خواهد داشت.  هزینه آن، این درمان را به یکی از گرانترین درمانهایی تبدیل میکند که تا به حال به صورت تک دوز توسعه داده شده است، که بیش از هزینه 2.8 میلیون دلاری دیگر ژندرمانی Bluebird است.

 Skysona برای کودکان چهار تا هفده ساله است که در مراحل اولیه بیماری هستند.  تایید تسریع شده توسط FDA به این معنی است که Bluebird باید مزایای درمانی خود را از طریق آزمایش های بیشتر تایید کند.  در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد، این شرکت انتظار دارد از دادههای مطالعه پیگیری طولانیمدت و همچنین پیگیری وضعیت بیماران تحت درمان با محصول تجاری استفاده کند.

 Bluebird به دنبال تایید کامل Skysona بود، اما پس از صحبت با FDA در مورد برخی از نگرانی های آژانس، با مجوز مشروط موافقت کرد.  اندرو اوبنشاین، مدیرعامل بلوبرد، شنبه در مصاحبه ای گفت: «در طول بررسی پس از [جلسه ژوئن]، ما در مورد این موضوع بحث کردیم که احتمالاً این سریع ترین راه برای رساندن درمان به بیماران خواهد بود.

 تأیید FDA استفاده Skysona را بر اساس در دسترس بودن یک اهداکننده «همسان» خواهر و برادر برای پیوند سلولهای بنیادی خونساز، که Bluebird قبلاً برای برچسبگذاری این درمان پیشنهاد کرده بود، محدود نمیکند.  این پیوندها در برخی موارد می توانند پیشرفت بیماری را کند یا متوقف کنند.

 اکثریت قریب به اتفاق پسران مبتلا به CALD چنین دهنده سازگاری

ندارند و پیوند از اهداکنندگان ناسازگار خطرات ایمنی قابل توجهی دارد.  Skysona جایگزینی را ارائه داده که با جایگزینی ژن معیوب مسئول CALD نوید سالها بهبودی را می دهد.

 در آزمایش کارآزمایی اصلی اسکایسونا، 29 نفر از 32 بیمار تحت درمان دو سال بدون فوت یا بروز یک ناتوانی عملکردی قابل توجه را طی کردند و به هدف اصلی مطالعه دست یافتند.  مطالعات بیشتر نشان داد که در اکثر بیمارانی که برای مدت طولانی تحت نظر بوده اند، بهبودی تا پنج سال ادامه دارد.  (یک کارآزمایی دیگر با 35 بیمار در حال انجام است.)

 علاوه بر این، سه بیمار که اسکایسونا دریافت کردند، چندین ماه بعد دچار نوعی سرطان مغز استخوان شدند.  در دو مورد، سرطان مستقیماً با درمان مرتبط بود، که احتمالاً ناشی از ویروس تغییر یافته ای است که برای ایجاد Skysona استفاده می شود.  مسئولین FDA فکر میکنند ممکن است موارد بیشتری در طول زمان ایجاد شود.

 در جلسه ژوئن، مشاوران موظف شدند این خطر را سنجیده و در نهایت به این نتیجه رسیدند که می توان با نظارت کافی شدید آن را مدیریت کرد.  این سرطان که سندرم میلودیسپلاستیک نامیده می شود، می تواند به سرطان خون تبدیل شود، اما قابل درمان است. دو نفر از سه بیمار تا ژوئن در حال بهبودی بودند.

به پزشکان توصیه شده است که بیماران را از طریق آزمایش خون حداقل هر شش ماه یکبار و از طریق تعیین توالی ژنتیکی سالانه سلول ها به مدت 15 سال پس از درمان تحت نظر داشته باشند.

 کریستین دانکن، پزشک بیمارستان کودکان بوستون که به اجرای یکی از

کارآزمایی های اسکایسونا کمک کرده است، در مصاحبهای پیش از تصمیم FDA گفت: «فقط به این دلیل که فردی همسان شده است به این معنی نیست که او اهداکننده کاملی است.  برای کودکانی که اهداکننده غیرخویشاوند سازگاری دارند، این یک آنالیز ریسک و بهبودی متفاوتی است.  اما این یکی از مواردی است که امیدوارم برای بیماران در دسترس داشته باشیم.»

 برادفورد زیک، پدر پسری که بر اثر CALD درگذشت، گفت: "این بیماری است که حفظ زمان برابر با حفظ مغز است."  "دسترسی به درمان جایگزینی که بتواند به سرعت و بدون تاخیر به کار گرفته شود، به سادگی یک تغییر دهنده در زندگی پسران جوانی خواهد بود که با این بیماری ویرانگر متولد می شوند."

 Bluebird انتظار دارد Skysona تا پایان سال در دسترس باشد و قصد دارد با "تعداد محدودی" از مراکزی که در درمان CALD و پیوند سلولهای بنیادی تجربه دارند، از جمله بیمارستان کودکان بوستون و CHOP همکاری کند.




https://www.biopharmadive.com/news/bluebird-bio-skysona-fda-accelerated-approval-cald-gene-therapy/631797/