پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی ستاد توسعه فناوری های پزشکی بازساختی و سلول بنیادی، بر اساس یک مطالعه جدید، یک داروی آزمایشی که در ابتدا برای درمان سرطان ساخته شد، ممکن است به پاکسازی HIV از سلول‌های آلوده در مغز کمک کند. با هدف قرار دادن سلول‌های آلوده در مغز، دارو ممکن است بتواند ویروس را از مناطق پنهانی پاک کند که یک چالش بزرگ در درمان ایدز بوده است.

برای اولین بار، محققان مرکز ملی تحقیقات نخستی‌سانان Tulane دریافتند که یک داروی سرطان به طور قابل توجهی سطوح SIV (معادل HIV درنخستی‌‌سانان غیرانسانی) را در مغز با هدفگیری و حذف سلول‌های ایمنی خاصی که حامل ویروس هستند، کاهش می‌دهد. این کشف که در ژورنال Brain منتشر شده است، گامی مهم در جهت پاکسازی HIV از مناطقیاست که دسترسی به ان بسیار سخت است و ویروس به کمک آن، از درمان موثر فرار می کند.

بر اساس این گزارش، دکتر وونگ کی کیم، سرپرست تیم تحقیق، بیان کرد: «این تحقیق گام مهمی در مقابله با مشکلات مرتبط با مغز ناشی از HIVاست، که حتی با وجود استفاده از داروهای موثر HIV افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با هدف قرار دادن سلول های آلوده در مغز به صورت اختصاصی، ممکن است بتوانیم ویروس را از این نواحی پنهان پاک کنیم، کههمواره یک چالش بزرگ در درمان ایدز بوده است.»

درمان ضد رتروویروسی (ART) جزء ضروری درمان موفق ایدز است که ویروس را در سطوح غیرقابل شناسایی در خون حفظ می کند و ایدز را از یک بیماری لاعلاج به یک وضعیت قابل کنترل تبدیل می کند. با این حال، ART به طور کامل HIV را ریشه کن نمی کند، و همچنان نیاز به درمان مادام العمروجود دارد. ویروس در "مخازن ویروسی" در مغز، کبد و غدد لنفاوی باقی می ماند، جایی که خارج از دسترس ART است.

بر همین اساس، مغز به دلیل وجود سد خونی - مغزی (یک غشای محافظ که از مغز در برابر مواد مضر محافظت می‌کند، اما مانع از فعالیت موثر درمان‌ها نیز می‌شود و به ویروس اجازه می‌دهد تا در مغز باقی بماند) همواره یک منطقه‌ چالش برانگیز برای درمان بوده است. علاوه بر این، سلول‌هایی در مغز که به عنوان ماکروفاژها شناخته می‌شوند، عمری بسیار طولانی دارند و پس از آلوده شدن، ریشه‌کنی آنها دشوار است.

تصور می‌شود که عفونت ماکروفاژها به اختلال عملکرد عصبی-شناختی کمک می‌کند، وضعیتی که تقریباً نیمی از مبتلایان به ایدز تجربه می‌کنند. ریشه کن کردن ویروس از مغز برای درمان جامع ایدز حیاتی است و می تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به مشکلات عصبی-شناختی مرتبط با HIV را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.

درهمین حال، محققان بر روی ماکروفاژها (نوعی گلبول سفید خون که حامل HIV در مغز هستند) تمرکز کردند. این تیم با استفاده از یک مهارکننده مولکولی کوچک، برای مسدود کردن گیرنده‌ای که در ماکروفاژهای آلوده به HIV افزایش می‌یابد، با موفقیت بار ویروسی را در مغز کاهش داد. این روش درمانی اساساً ویروس را از بافت مغزی پاک کرده و یک راه درمانی جدید بالقوه برای ایدز فراهم کرد.

مهارکننده مولکولی کوچک مورد استفاده، BLZ945، قبلاً برای استفاده درمانی در بیماری‌های اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و سرطان مغز مورد مطالعه قرار گرفته بود، اما قبلاً هرگز برای پاکسازی HIV از مغز بررسی نشده بود.

در این مطالعه از سه گروه برای مدل‌سازی عفونت و درمان HIV انسانی استفاده شد: یک گروه کنترل درمان نشده، و دو گروه تحت درمان یکی با دوز کم و دیگری با دوز زیاد مهارکننده مولکولی کوچک به مدت 30 روز. درمان با دوز بالا منجر به کاهش قابل توجه در سلول های بیان کننده محل گیرنده HIV و همچنین کاهش 95-99٪ در میزان DNA ویروسی در مغز می شود.

لازم به ذکر است این درمان تأثیر قابل توجهی بر میکروگلیا (سلول‌های ایمنی ساکن در مغز که برای حفظ یک محیط عصبی سالم ضروری هستند) نداشت. همچنین در دوزهای آزمایش شده علائمی از سمیت کبدی مشاهده نشد.

گام بعدی این تیم تحقیقاتی، ارزیابی این روش درمانی همراه با ART برای بررسی اثربخشی آن در یک رویکرد درمانی ترکیبی است. این موضوع می تواند راه را برای استراتژی های جامع تر برای ریشه کنی کامل HIV از بدن هموار کند.

لینک خبر:

https://www.sciencedaily.com/releases/2024/07/240725193914.htm