پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی ستاد توسعه فناوری های پزشکی بازساختی و سلول بنیادی، بر اساس مطالعات جدیدی که توسط یک تیم بین المللی از محققان در Nature Communications منتشر شده است، استفاده از داروهای موجود می‌تواند جهت درمان زوال شبکیه موثر باشد.

بر همین اساس، نتایج نشان داد یک درمان ترکیبی شامل سه داروی موجود - تامسولوسین، متوپرولول و بروموکریپتین - پیشرفت بیماری را در مدل‌های پیش بالینی رتینوپاتی کاهش داد.

اصطلاح «استفاده مجدد از داروها»، به استفاده از داروهای موجود برای درمان بیماری ها یا شرایطی اشاره دارد که آن دارو در ابتدا برای آن شرایط ساخته یا تایید نشده است.

بر اساس این گزارش، مطالعه جدید بر روی استفاده مجدد از دارو در زمینه زوال ارثی شبکیه (IRD)، متمرکز بوده است.

 IRDها گروهی از بیماری های ژنتیکی هستند که باعث بدتر شدن آناتومی و عملکرد شبکیه می شوند و درنتیجه از دست دادن تدریجی بینایی و اغلب نابینایی می شوند. اکثر IRDها در حال حاضر غیرقابل درمان هستند، که یک نیاز پزشکی برآورده نشده برای جمعیت قابل توجهی در سراسر جهان است.

در همین حال، محققان دریافتند که یک درمان ترکیبی شامل سه دارو به طور قابل توجهی پیشرفت بیماری را کند می کند و علائم بیماری را در چهار مدل حیوانی مختلف مبتلا به IRD کاهش می دهد.

بر اساس این گزارش، این ترکیب شامل متوپرولول (داروی فشار خون و نارسایی قلبی)، تامسولوسین (داروی درمان هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات) و بروموکریپتین (دارویی که امروزه کمتر برای بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار می‌گیرد) است.

دکتر هنری لینونن، نویسنده اول مقاله و استاد نوروفارماکولوژی در دانشگاه فنلاند شرقی، ذکر کرد: «در استفاده مجدد از دارو، مهم نیست که داروها در ابتدا برای چه بیماری‌ها یا شرایطی ساخته شده‌اند، بلکه تأثیرات آن دارو در سطح مولکولی یا فارماکولوژی است که اهمیت دارد.»

در زوال شبکیه، اعتقاد بر این است که پیام رسان های ثانویه درون سلولی مانند آدنوزین مونوفسفات حلقوی و کلسیم بیش از حد فعال هستند و بیماری را تشدید می کنند. متوپرولول، تامسولوسین و بروموکریپتین فعالیت این پیام رسان های ثانویه را از طریق برهمکنش با گیرنده غشای سلولی خود سرکوب می کنند.

بر اساس این گزارش، دکتر لینونن در ادامه بیان کرد: «ما فرض کردیم که اثر ترکیبی این داروها باعث کاهش شدت بیماری می‌شود، که بررسی این موضوع در چندین مدل حیوانی مجزا مبتلا به IRD انجام شد. با این حال، کارایی و ایمنی این ترکیب در انسان‌های مبتلا به زوال شبکیه تضمین نشده است و آزمایش‌های بالینی کنترل‌شده برای این موارد مورد نیاز است.»

قابل ذکر است که هیچ یک از داروهای مورد استفاده در این مطالعه به تنهایی در برابر زوال شبکیه موثر نبودند. در عوض، ترکیب آنها برای اثربخشی ضروری بود. به گفته دکتر لینونن، همین پدیده ممکن است در مورد بسیاری از بیماری‌هایی که در حال حاضر غیرقابل درمان هستند صدق کند، و ممکن است به‌ویژه در بیماری‌های چند عاملی، به استفاده همزمان از چندین دارو برای درمان موثر نیاز باشد.

بیماری‌های نادر، از جمله IRDها، به دلیل عدم وجود انگیزه اقتصادی به ندرت مورد توجه صنعت داروسازی هستند. با این حال، استفاده مجدد از دارو، که یک موضوع تحقیقاتی فعال در جامعه آکادمیک است، روشی امیدوارکننده برای یافتن راه‌حل‌ برای بیماری‌های نادری است که درحال حاضر قابل درمان نیستند.

از مهمترین مزایای استفاده مجدد از دارو می توان به زمان تولید سریعتر دارو و هزینه کمتر آن اشاره داشت. در داروهایی که تغییر کاربری پیدا کرده‌اند، چون قبلاً چندین آزمایش ایمنی اجباری و مراحل اولیه آزمایش‌های بالینی را پشت سر گذاشته‌اند، ورود آنها به بازار بسیار سریع‌تر و ارزان‌تر از داروهای کاملاً جدید است.

 ایمنی دارو نیز یک جنبه مهم است، زیرا ایمنی نسبی «داروهای با استفاده مجدد» در مقایسه با یک ماده شیمیایی کاملاً جدید، موجب کاهش خطرات و عدم اطمینان می‌شود، که اغلب بحرانی ترین نقطه در فرآیند توسعه دارو در نظر گرفته می شود.

لینک اصلی خبر:

https://www.sciencedaily.com/releases/2024/07/240722155123.htm