پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

در مطالعه ای که اخیراً در مجله Circulation research به چاپ رسیده است، با استفاده از فناوری مبتنی بر تک سلول (single cell technology)، به نقش و اهمیت عوامل خطر ژنتیکی و تنوع سلولهای درگیر در بروز بیماریهای عروق کرونر اشاره شده است. محققان مشارکت پنج نوع سلول اصلی درگیر در بیماری عروق کرونر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده­ اند. با تجزیه و تحلیل ضایعات آترواسکروتیک، نقشه دسترسی کروماتین بیش از 7000 سلول را تهیه شده است. در این مطالعات نشان داده شد که میزان دسترسی کروماتین، بازتاب نواحی و ژنهای فعال در ژنوم است. در همین راستا، مطالعات پویش کل ژنوم انسان(GWAS)، بیش از 200 لوکوس ژنی مرتبط با بیماری عروق کرونر را شناسایی کرده است که بیش از 90% آنها در خارج از نواحی ژنهای رمزگذار پروتئین واقع شده که عناصر تنظیم کنندة سیس نامیده میشوند که نقش و اهمیت آنها در پاتوژنز بیماریهای عروق کرونر هنوز نامشخص است.

محققان از روش توالی ATAC-seq برای کشف ساختار کروماتین هسته ای سلولهای اندوتلیال و سلولهای عضلانی صاف و همچنین مونوسیت های سیستم ایمنی بدن ، ماکروفاژها، سلول های NK / T و B استفاده کرده اند که منابع سلولی ویژه ای برای مطالعة فعالیت عناصر تنظمی سیس در بیماری عروق کرونر به شمار می­روند. این مطالعه نشان داد که واریانت­های خطر ژنتیکی مرتبط با بیماری عروق کرونر، غنی از عناصر تنظیم کننده سیس در سلولهای عضلات صاف و اندوتلیال عروق هستند که نشاندهندة نقش قابل توجه این سلولها در استعداد به بیماریهای عروق کرونر است.

 محققان بر اساس نقشه دسترسی کروماتین و داده ای بیان ژن توانسته اند ژنهای هدف فرضی را برای تقریبا 30 درصد از لوکوسهای شناخته شده مرتبط با بیماری عروق کرونر شناسایی کنند. با استفاده از روش GWAS نقشه تمامی واریانتها شناسایی شده که امکان شناسایی پلی­مورفیسمهای تک نوکلئوتیدی و ژنهای هدف بیش از 30 جایگاه ژنی  که مرتبط با بیماری شریان کرونر هستند، شناسایی شده است.

در این مطالعه به مثالهایی اشاره شده است که چطور میتوان از داده های دسترسی کروماتین و داده های بیان ژن برای پیش بینی سلولهای هدف استفاده کرد که از طریق آنها عملکرد تغییرات ژنتیکی مرتبط با بیماری در بافت منتقل میشود.

این یک گام مهم رو به جلوست که به درک  اهمیت واقعی عملکرد واریانت های ریسک بروز بیماری در پاتوفیزیولوژی بیماری عروق کرونر کمک میکند.

https://www.sciencedaily.com/releases/2021/07/210708083910.htm

https://californianewstimes.com/cell-type-specific-insight-into-the-function-of-risk-factors-in-coronary-artery-disease/431247/