پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

محققان با مطالعه روی مدل موشی، به روش جدیدی برای پیوند سلول های بنیادی بدون نیاز به پرتودرمانی یا شیمی درمانی دست یافتند. در این روش با حذف هدفمند سلول‌های بنیادی مغز استخوان به کمک ایمنوتراپی و داروهای تعدیل‌کننده ایمنی، مانع از رد سلول‌های بنیادی دهنده توسط سیستم ایمنی می شوند.

پیوند سلول های بنیادی خونساز به عنوان درمان استاندارد در سرطان های خون، لنفوم و سایر بدخیمی های خونی که به سختی درمان می شوند، شناخته شده است. این دوره درمانی شامل ریشه‌کن کردن سلول‌های سرطانی در خون، غدد لنفاوی و مغز استخوان و جایگزینی سلول‌های بنیادی خود بیمار با سلول‌های بنیادی اهداکننده می باشد.

اما بسیاری از بیماران مبتلا به این سرطان های کشنده شرایط جسمی دریافت پیوند سلول های بنیادی را ندارند. زیرا در ابتدا می بایست قبل از تزریق سلول‌های بنیادی دهنده، سلول های بنیادی بیمار با استفاده از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی به کل بدن از بین بروند. به استفاده از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی کل بدن قبل از پیوند، اصطلاحا "رژیم آماده سازی" گفته می شود که با هدف ایجاد فضا برای سلول های بنیادی دهنده در مغز استخوان، حذف سلول‌های سرطانی بیمار و تضعیف سیستم ایمنی بیمار مورد استفاده قرار می گیرد.

از طرفی بعد از دریافت رژیم های آماده سازی، بیماران با افزایش احتمال بروز عفونت ها، آسیب به ارگان های بدن و سایر عوارض جانبی تهدید کننده حیات مواجه می شوند.

اکنون، محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، در مطالعات روی موش‌ها، به روش جدیدی در پیوند سلول‌های بنیادی بدون استفاده پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی است یافتند. در این روش که بر مبنای ایمونوتراپی است، با حذف انتخابی سلول‌های بنیادی مغز استخوان با ایمونوتراپی به همراه داروهای تعدیل‌کننده ایمنی، مانع از رد سلول‌های بنیادی اهداکننده توسط سیستم ایمنی می شوند. با استفاده از این روش، موش‌ها تحت پیوند موفقیت‌آمیز سلول‌های بنیادی از موش‌های غیرخویشاوند بدون شواهدی مبنی بر کاهش شدید تعداد سلول‌های خونی قرار گرفتند.

نتایج این مطالعه پنجره جدیدی در پیوند سلول های بنیادی گشوده است و بیماران بیشتری با انواع مختلف سرطان‌های خون قادر خواهند بود از این روش درمانی بهره مند شوند. همچنین می‌توان از این روش در درمان سایر بیماری‌های کمتر کشنده مثل کم خونی داسی شکل یا سایر بیماری های ژنتیکی استفاده کرد.

جان اف. دی پرسیو، نویسنده ارشد گفت: انجام پیوند سلول های بنیادی بدون نیاز به پرتودرمانی یا شیمی درمانی امکان پذیر است. این روش قادر خواهد بودکه عوارضی مثل کاهش شدید سلول‌های خونی، خونریزی و آسیب ارگان ها و عفونت‌ها را که در طی پیوندهای سلول های بنیادی رخ می دهد به حداقل برساند. از این روش می توان در پیوند سلول های بنیادی یا ژن‌درمانی برای بیمارانی که لازم است عوارض مرتبط با شیمی درمانی و پرتودرمانی به حداقل رسانده شود، از جمله  بیماری‌های غیربدخیم مانند کم‌خونی داسی شکل، نیز استفاده کرد. اگر چه نتایج این مطالعه بسیار مهیج است اما قبل از استفاده آن نیاز به بررسی های بیشتری دارد.

Ref: https://www.sciencedaily.com/releases/2021/11/211111154254.htm