پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی چهل و یکمین جلسه کارگروه شرکت‌های دانش ‏بنیان ستاد با حضور دکتر حمیدیه دبیر و دکتر سلطانی نژاد مدیر فناوری، تجاری سازی و بازار ستاد و با شرکت حضوری و مجازی بیش از 30 نفر از نمایندگان شرکت‎ های فعال در حوزه سلول ‏های بنیادی و پزشکی بازساختی در تاریخ 20‎ام مهرماه ماه 1400 در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار گردید. در این جلسه به منظور دریافت حمایت های مادی و معنوی از ستاد، فناوران از شرکت های مختلف 5 طرح فناورانه و زیرساختی ارائه کردند.

در ابتدا دکتر شهابی از شرکت آلماژن فرا تجهیز به ارائه طرح " ا ساخت دستگاه چاپگر زیستی سه بعدی" پرداخت. یک چاپگر زیستی نیاز است که کارتریج‌های‌ این پرینتر با سلول‌های زنده به عنوان ماده اولیه پر می‌شوند. در حال حاضر در کشورمان تلاش های کمی برای ورود به حوزه بیوپرینت انجام شده که تمامی این تلاش ها در سطح تولید بیوپرینتر های ابتدایی و ساده می باشد که بیشتر در حوزه مدلسازی بیماری و توسعه دارو قابلیت استفاده دارند و به برای پرینت بافت زنده (با ساختار و ریزساختار پیچیده)، مناسب نیستند.

در ادامه دکتر ثمره از شرکت ترمیم بافت سینا به ارائه طرح با عنوان " بررسی اثر اگزوزوم های مشتق از سلول های بنیادی مزانشیمی لیمبال چشم در درمان خشکی چشم" پرداخت. با توجه به شیوع نسبتا بالای بیماری خشکی چشم و عوارض زیاد آن همچون تاری دید، حساسیت به نور، خشکی، سوزش و درد، وجود یک گزینه درمانی مناسب با اثر طولانی مدت ضروری بنظر می رسد. جداسازی اگزوزوم ها از سلول های بنیادی مزانشیمی همچون سلول های بنیادی مزانشیمی لیمبال چشم (که نقش آنها در بازسازی قرنیه اثبات شده است) می تواند یک گزینه درمانی عاری از سلول، غیر ایمنی زا با پتانسیل ذخیره سازی و استفاده آسان و همچنین ماندگاری بالا برای درمان بیماری خشکی چشم باشد.

پس از آن دکتر عامری از شرکت ترمیم بافت سینا به ارائه طرح " ساخت چسب فیبرینی جهت ممانعت از خونریزی حین جراحی و ترمیم زخم" پرداخت. با توجه به انجام جراحی های فراوان اعم از جراحی های چشم، جراحی قلب و ریه، جراحی های عمومی در کل کشور وجود یک گزینه‎ی مناسب به جای بخیه و هم چنین یک درزگیر زیست سازگار و زیست تخریب پذیر برای ممانعت از نشت مایع و هوا بسیار اهمیت دارد. چسب فیبرینی به دلیل زیست سازگاری بسیار بالا و قدرت بالای ترمیم، علاوه بر اینکه از خونریزی جلوگیری کرده، به بهبود زخم نیز بسیار کمک می کند. همچنین این محصول بعد از مدتی در داخل بدن تجزیه شده و بافت طبیعی جای آن را می‎گیرد و محصولات حاص از تجزیه آن نیز برای بدن مضر نیست زیرا به صورت بیولوژیک این ماده در بدن افراد وجود دارد. بنابراین تولید این چسب در کشور کمک شایانی به بیماران می نماید.

به عنوان چهارمین طرح آقای دکتر کهتری از دانشگاه تهران به ارائه طرح "ساخت آزمایشگاه حیوانات جهت مطالعات پیش بالینی طرح های ژن درمانی و ساخت وکتور ویروسی" پرداخت. ژن درمانی یک رویکرد متعلق به آینده نیست و تکنیکی است که در حال حاضر به عنوان یک رویکرد درمانی مورد استفاده است. در سال گذشته 4 مورد ژن درمانی در آمریکا مورد تایید FDA قرار گرفته است و نزدیک به 900 نمونه ژن درمانی در حال بررسی نیز ثبت شده است و این در حالی است که طبق آمار ارائه شده بوسیله Clinicaltrial.gov. در حال حاضر بیش از 3400 پروژه ژن درمانی به طور فعال در سراسر دنیا در حال انجام است. نکته مهم این است که هیچ کدام از این کارآزمایی ها بدون یک مطالعه پیش بالینی تایید شده و معتبر آغاز نشده اند و انجام یک مطالعه پیش بالینی دقیق و برنامه ریزی شده می تواند از هدر رفت زمان و بودجه جلوگیری کند.

به عنوان آخرین طرح دکتر میرزایی پارسا از شرکت فناوران نانو زیست ابزار ویرا طرح " ساخت دستگاه قابل حمل الکتروریسی با قابلیت اسپری سلول در ساخت پانسمان های نانوفیبری جهت ترمیم آسیب های پوستی " را ارائه کرد. با دستگاه Bio-Spin  نیازی به انجام جراحی جهت تهیه گرفت پوستی و تعویض مکرر پانسمان ها که گاها دردناک نیست. با این دستگاه، پانسمان زخم بیماران براحتی و سرعت بالا انجام می شود. استفاده ازین نوع پانسمان ها باعث تسریع فرایند بهبود زخم شده و با توجه به کاهش تعویض پانسمان ها و ترخیص سریع تر بیماران باعث کاهش هزینه های بیمار خواهد شد.

همچنین لازم به ذکر است پس از ارائه هریک از طرح ها برخی از حاضرین و بالخص سرمایه گذاران نمایندگان شتابده های حاضر در جلسه به ارائه نقطه نظرات خود در خصوص موارد مطرح شده پرداختند.