پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

یک مطالعه مقدماتی نشان داده است که میکروگرانش تأثیر کم یا صفری بر روی "باروری"(viability) اسپرم انسان دارد. این موضوع علاوه بر اینکه جالب است گویای این نکته است که امکان انتقال و ذخیره "کامه" یا "گامت"(gametes) مردان در فضا وجود دارد.

کامه یا گامت، سلولی تخصص‌ یافته‌ است که مسئول تولید مثل جنسی می‌باشد. گامت‌ها معمولاً حاوی نصف کروموزوم‌های جانداری که از آن ایجاد شده‌اند هستند، به زبان دیگر نصف ماده‌ی ژنتیکی موردنیاز برای شکل‌دهی و ایجاد یک ارگان کامل را دارند.

گامت‌ها از طریق تقسیم سلولی میوز ایجاد می‌شوند، به این ترتیب که سلول‌های جنسی دو بار شکافته می‌شوند و چهار سلول گامت ایجاد می‌شود. در انسان گامت نر را اسپرم و گامت ماده را تخمک می‌نامند و گامت‌های طبیعی انسان حاوی بیست و سه کروموزوم هستند.

این عمل این امکان را ایجاد می‌کند تا افراد بتوانند در سیارات دیگر مانند سیاره سرخ نیز امکان تولید مثل داشته باشند.

اثر میکرو گرانش در فضا بر روی انسان‌های بالغ تاکنون توسط دانشمندان بسیار مورد بررسی قرار گرفته است. اثرات آن بر روی اجزایی مانند سیستم قلبی عروقی، عضلانی، عصبی و اسکلت به خوبی درک شده است، اما درباره اثرات آن بر گامت‌های انسانی، مانند اسپرم، تاکنون مطالعات زیادی انجام نشده است.

دکتر "مانتسرات بوآدا"(Montserrat Boada) از "مرکز بهداشت زنان دکسز"(Dexeus Women"s Health) در بارسلونا گفت: برخی از مطالعات نشان می‌دهد که تحرک نمونه‌های تازه اسپرم انسان به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. تاکنون در مورد اثرات احتمالی تفاوت‌های گرانشی در گامت‌های منجمد انسانی، که در آن دولت آنها را از زمین به فضا منتقل می‌کند، مطالعه‌ای انجام نشده است.

طی این مطالعه پژوهشگران از هواپیمای آکروباتیک تمرینی کوچک "سی‌ای‌پی -۱۰ "(CAP۱۰) که قادر است در مدت کوتاه در معرض گرانش کم(hypogravity) قرار گیرد، استفاده کردند. با انجام ۲۰ "مانور سهمی‌شکل "(parabolic maneuvers) که هر کدام حدود هشت ثانیه در معرض میکرو گرانش قرار گرفتند پژوهشگران توانستند اثرات میکروگرانش را بر حرکت اسپرم‌ها مطالعه کنند.

در طول این دوره‌ها، پژوهشگران مجموعه‌ای از آزمایشات باروری استاندارد مانند غلظت، تحرک، قابلیت زیست پذیری، ریخت شناسی و تقسیم دی.ان.ای را انجام دادند.

طی این مطالعه آنها به جای اسپرم تازه از اسپرم منجمد استفاده کردند. علت استفاده نکردن اسپرم تازه این بود که تابش گرانشی تأثیر شناخته شده‌ای بر اسپرم تازه دارد.

بوآدا در ادامه افزود: تابش، کیفیت و پایداری اسپرم انسان را تحت تأثیر قرار داده و آنها را تخریب می‌کند بنابراین ما از نمونه‌های منجمد اسپرم استفاده کردیم. بهترین کار این است که آزمایش را در فضای واقعی و در پروازهای فضایی استفاده کنیم که این کار مقدور نیست.

در نهایت محققان دریافتند که محیط میکروگرانشی در مقایسه با گرانش زمین تفاوت کم یا صفری را در کنترل اسپرم ایفا می‌کند.

دکتر بوآدا گفت: ما طی این مطالعه دریافتیم اسپرم‌های منجمد در فضا دارای هماهنگی ۱۰۰ درصدی در میزان تکه تکه شدن دی.ان.ای و زیست پذیری هستند و ۹۰ درصد هم سازگاری در غلظت اسپرم و تحرک آنها وجود دارد.

در حالی که نتایج مطالعه جالب است اما دکتر بوآدا در انتها افزود که این تنها یک مطالعه مقدماتی است و آنها به آزمایشات بیشتری نیاز دارند.

این مطالعه در سی و پنجمین "اجلاس سالانه انجمن اروپایی تولید مثل انسان و رویان شناسی"(ESHRE) در وین ارائه شد.

Reference:https://www.eurekalert.org/pub_releases/2019-06/esoh-fsr062019.php