پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی، بیست و هشتمین جلسه کارگروه شرکت‌های دانش ‏بنیان ستاد با حضور دکتر حمیدیه دبیر ستاد، دکتر امیرخانی دبیر شورای راهبردی، دکتر رجب زاده مدیر فناوری، تجاری‏‌سازی و بازار و دکتر بقایی، مدیر روابط عمومی و امور بین‏الملل ستاد و با حضور بیش از 30 نفر از نمایندگان شرکت‎ های فعال در حوزه سلول ‏های بنیادی و پزشکی بازساختی در تاریخ 29 آبان ماه 1398 در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار گردید. در این جلسه به منظور دریافت حمایت های مادی و معنوی از ستاد، سه شرکت به ارائه طرح های فناورانه خود پرداختند.

در ابتدا دکتر شکیبایی شرکت بازسازی ریزبینی بهنام به ارائه طرحی با عنوان «طراحی و تولید ابزار جراحی کم تهاجمی دندانپزشکی» پرداختند. رشته جدید جراحی های کم تهاجمی و میکروسکوپی ایمپلنت مستلزم تخصص ویژه دندانپزشک، تجهیزات پیشرفته بزرگنمایی مانند میکروسکوپ و ذره بین های قوی جراحی، ابزارآلات جدید جراحی های میکروسکوپی و قطعات و مواد تراز اول صنعتی جهت بازسازی بافت فک و ایمپلنت های دندانی می باشد. همچنین مدت زمانی که برای مداوای بیمار با شیوه های کم تهاجمی در طرح درمان، کلیه جراحی ها و بخش پروتز ایمپلنت ها صرف می شود، چندین برابر بیشتر از درمان سنتی ایمپلنت است. با راه اندازی خط تولید ابزارآلات جراحی نه تنها نیاز کشور در این حوزه برطرف می گردد بلکه زمینه صادرات این محصولات نیز فراهم می شود. از آنجا که این ابزارآلات مطابق با استانداردهای جهانی و با کیفیتی برتر و قیمتی نازل تر از محصولات مشابه خارجی تولید می شود، می تواند سهمی از بازار بین المللی را نیز کسب نماید.

پس از آن دکتر رجب زاده در خصوص نحوه بهره مندی شرکت‏های دانش بنیان از زیرساخت ایجاد شده در معاونت امور بین الملل و تبادل فناوری به منظور جذب همکاری ایرانیان مقیم خارج از کشور که با همکاری ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی در حال ارائه خدمت است، توضیحاتی ارائه کردند.

در ادامه دکتر حبیبی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و مدیرعامل شرکت سلول بافت فناور الماس شرکت طرح «تولید و تکثیر سلولهای لنفوسیت T مهندسی شده دارای گیرنده  آنتی ژنی کایمریک علیه CD19  و ارزیابی اثرات درمانی آنها در مدل حیوانی سرطان لوسمی لنفوبلاستی حاد و مطالعه کارآزمایی بالینی یک و دو در بیماران » را ارائه کردند. به تازگی این روش در برخی از  کشورهای پیشرفته استفاده میشود. در آگوست سال 2017، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، tisagenlecleucel را که با نام تجاری Kymriah توسط شرکت Novartis تولید می شود را به عنوان یک روش درمانی  برای درمان لوکمیای لنفوبلاستیک حاد پیش ساز سلول های B، که برگشت پذیر یا غیر پاسخگو به درمان هستند؛  تایید کرد.  به عبارت دیگر بیمارانی که درمانهای روتین را دریافت میکنند به علت شکست درمان، بیماری  برگشت خورده و بالجبار تکرار روشهای قبلی با دوز بالا که ضمن پرهزینه بر بودن در نهایت متاسفانه مرک را به دنبال دارد. این فناوری بطور موفقیت آمیزی توانسته است حتی در بیماران مقاوم به روشهای درمانی متداول کارآمد باشد. در کشور ما بطور کلی  فناوری مبتنی بر کار تی سل در مراحل اولیه بوده و تاکنون بنا به دلایل متعدد از جمله دست یابی به سازه ژنی مهندسی شده با عملکرد قابل قبول جهت ادامه مطالعات در فاز حیوانی و بالینی همواره با چالشهایی مواجهه بوده است.

سپس دکتر زیرک ساز مدیرعامل شرکت سل‏تک فارمد از شرکت های دانش بنیان مطبوع ستاد که در سفر اخیر معاون علمی و فناوری رئیس جمهور دکتر ستاری و دبیر ستاد دکتر حمیدیه به چین، ایشان را همراهی کردند در خصوص تجربیاتشان از این سفر نکاتی را ارائه کردند. ایشان در این سفر با همکاری و پیگیری های صورت گرفته از سوی ستاد موفق به انعقاد دو تفاهمنامه همکاری با شرکت های چینی به منظور همکاری و انتقال فناوری شدند.

در پایان دکتر نعمت‏الهی از شرکت پوراژن به ارائه طرح«طراحی و تولید رادیودارو ایبریتوموماب تیوکستان در بیماران لنفوما غیرهوچکین مقاوم به درمان و عود کننده کاندید پیوند سلول های بنیادی» پرداخت. پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری‌های بدخیم و غیربدخیم و اختلالات نقص دستگاه ایمنی استفاده می‌شود. در این روش با استفاده از دوزهای بالای شیمی درمانی یا اشعه درمانی (پرتودرمانی) می‌توان سلول‌های سرطانی را از بین برد، اما این روش‌ها می‌توانند به سلول‌های خونی سالم و طبیعی موجود در مغز استخوان نیز آسیب برسانند. از این رو پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، به منظور جایگزین شدن سلول‌های بنیادی خون‌ساز جدید با سلول‌های آسیب‌دیده انجام می‌شود، تا بیمار بتواند مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی یا پرتودرمانی را برای درمان سرطان‌های مقاوم دریافت کند. رادیوایزوتوپ سیستمیک (RIT) یک نوع درمان هدفمند است که می‌تواند توسط اتصال ایزوتوپ رادیویی به مولکول یا آنتی بادی دیگری برای هدایت آن به بافت هدف حاصل شود. در سال 2002، اداره غذا و داروی ایالات متــــحده (FDA) تأییــــــد کرد که (ibritumomab tiuxetan (Zevalin یک آنتی بادی مونوکلونال ضد CD20 است که به yttrium-90 متصل است که برای درمان لنفوم غیر هوچکین مقاوم به درمان مورد تأیید قرار گرفتند.

 در پایان برخی از حاضرین به ارائه نقطه نظرات خود در خصوص موارد مطروحه پرداختند.