پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

دود سیگار موجود در محل که اصطلاحا آن را thirdhand smoke یا THS نیز می نامند زمانی حاصل می شود که دود ناشی از بازدم سیگار یا دود حاصل از خود سیگار روی سطح لباس، مو،‌ مبلمان، اتومبیل و ... باقی می ماند و هر چند شبیه دود خود سیگار نیست اما در واقع باقی مانده اثرات سیگار محسوب می شود. این دود و یا به عبارت دیگر بو، برای بسیاری از افراد غیر سیگاری ناخوشایند و حتی مشمئز کننده می باشد و حال محققین نشان داده اند که این بو یا دود می تواند اثرات ناخوشایند دیگری نیز داشته باشند.

محققین نمونه هایی از بافت بینی چهار فرد غیر سیگاری سالم که برای سه ساعت در مجموعه آزمایشگاهی در معرض THSقرار گرفته بودند را بدست آوردند و با استخراج RNA آن ها در صدد برآمدند که بیان ژن و تغییرات بیان ژن را در آن ها ارزیابی کنند. توالی یابی RNA ژن هایی را شناسایی کرد که یا بیان شان افزایش یافته بود یا کاهش یافته بودند. مشخص شد که 382 ژن بیان شان به طور معناداری افزایش یافت و این در حالی بود که بیان 7 ژن کاهش یافته بود. در واقع تنفس THS برای تنها سه ساعت، تغییرات قابل توجهی را در بیان ژن های اپی تلیوم بینی غیر سیگاری های سالم ایجاد کرده بود. استنشاق این بو یا دود، مسیرهای مرتبط با استرس اکسیداتیو را تغییر داد که موجب آسیب به DNA‌می شوند و سرطان نتیجه طولانی مدت استنشاق آن ها است. این که سه ساعت قرار گرفتن در معرضTHS منجر به سرطان شود بسیار غیر محتمل است اما فردی که به صورت طولانی در آپارتمان یا خانه ای با این دود و بو زندگی می کند قطعا دچار عوارض THS‌در طولانی مدت خواهد شد. از آن جایی که بیان ژن در اپی تلیوم بویایی با اپی تلیوم برونش ها در مجاری تنفسی عمقی تر مشابه است، هیچ شکی وجود ندارد که THS روی این سلول ها نیز اثر می گذارد. بررسی های بیشتر نشان داد که THS روی فعالیت میتوکندریایی سلول های اپی تلیالی نیز اثر می گذارد و این امر عوارض ناخواسته ای بر جای دارد که مهم ترین آن مرگ سلول و ناکارآمد شدن سیستم تنفسی خواهد بود. به عقیده محققین THS می تواند روی عملکرد سلول های بنیادی موجود در مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی اثر بگذارد و در نتیجه روند ترمیم اپی تلیوم تنفسی را نیز دستخوش تغییر و آسیب کند.

Reference:https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2736932