پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

محققان انستیتو Karolinska در استکهلم سوئد امیدوارند یافته‌هایشان بتواند منجر به ایجاد کلاس خاصی از درمان MS که بیش از 2.5 میلیون نفر در جهان با آن زندگی می‌کنند؛ شود.

در MS سیستم ایمنی به الیگودندروسیت که میلین تولید کرده؛ حمله می‌کند. میلین برای عملکرد سیستم عصبی ضروری بوده و تولید آن توسط سلول‌های گلیال از طریق گسترش خود در فرایند سلولی انجام می‌شود که در نوزادی تولیدش سریع شده و راه رفتن و خزیدن را در انسان موجب می‌شود. گفتنی است میلین در اطراف آکسون تشکیل می‌شود. (آکسون رشته بلند و باریک از یاخته عصبی یا نورون برآمده است که پیام‌های الکتریکی را از جسم سلولی نورون به بیرون هدایت می‌کند) میلین یک ماده چربی است که سلول‌های عصبی را در سیستم عصبی مرکزی / CNSمی‌پوشاند و از آن‌ها محافظت کرده و با عایق شدن، انتقال سریع و قابل‌اعتمادی از امواج الکتریکی در بدن را امکان‌پذیر می‌کند. فرسایش غلاف میلین، انتقال سیگنال در طول سیستم عصبی را قطع می‌کند که موجب بروز MS می‌شود و به دنبال آن مشکلات بینایی، ضعف عضلانی و یا عدم تعادل را به وجود می‌آورد. درواقع سلول‌های موسوم به الیگودندروسیت، میلین را ایجاد کرده و غلاف میلین دور نورون را احاطه می‌کند و از دست دادن این سلول‌ها در گسترش MS دخالت دارد. قبلا دانشمندان فکر می‌کردند الیگودندروسیتها دوستان خوب هستند اما مطالعه اخیر منتشر شده در nature Medicine نشان می‌دهد که الیگودندروسیتها به شیوه‌ای مانند سیستم ایمنی رفتار کرده و در برداشتن میلین از CNS شرکت دارند.

مطالعه دیگری نشان داد سلول‌های «پیش الیگودندروسیت» قادر به برقراری ارتباط با سلول‌های ایمنی بدن هستند و تحت تاثیر قرار می‌گیرند.(پیش سلول‌ها سلول‌هایی هستند که می‌توانند از یک نوع به نوع دیگر تبدیل شوند.) در مجموع، این موضوع نشان می‌دهد که این نوع سلول‌ها در شروع یا در روند بیماری نقش دارند. تیم تحقیقاتی در انستیتو کارولینسکا از تکنیک موسوم به single-cell RNA برای بررسی جزییات فعالیت ژنتیکی موش‌ها استفاده کردند که نتایج مشابهی در انسان دارد.

Gonçalo Castelo-Branco  استاد بخش بیوشیمی انستیتو Karolinska می‌گوید: مطالعه ما چشم‌انداز جدیدی در مورد چگونگی تکامل MS می‌دهد. درمان‌های فعلی عمدتاً بر مهار سیستم ایمنی تمرکز دارند و ممکن است روش درمانی جدیدی بر اساس تمرکز روی الیگودندروسیت به وجود آید.

در اغلب موارد، پزشکان حتی چند سال پس از شروع بیماری قادر به تشخیص علت MS نیستند. اکثر افراد مبتلا نشانه‌های خفیف از خود بروز می‌دهند اما در موارد جدی، افراد قادر به نوشتن، صحبت کردن یا حتی راه رفتن نخواهند بود. اخیراً مطالعه‌ای به علل و ریشه‌های MS پرداخت و در آن ادعا شد باکتری در روده سیستم ایمنی را تحریک کرده و موجب وخامت میلین می‌شود. مطالعه‌ای دیگر نشان داد انتقال یک سیگنال اشتباه از مغز به غدد لنفاوی موجب ازدحام سیستم ایمنی شده و منجر به کم‌خونی می‌شود.

Reference:https://www.medicalnewstoday.com/articles/323682.php