پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول های بنیادی، در گفتگو  با دکتر حامد دائمی هیات علمی پژوهشگاه رویان و مدیر عامل شرکت ژرف اندیشان فناور زیست بسپار در ارتباط با مهندسی بافت پوست گفت: آمار سازمان جهانی سلامت نشان می­دهد حدود 164 میلیون نفر در سال دچار زخم­های پوستی می­شوند. زخم‌ها به دو دسته حاد و مزمن طبقه­بندی می­شوند. درمان زخم­های مزمن به دلیل روند ترمیم بسیار آهسته، شیوع زیاد و تنوع در انواع زخم، هزینه­های بالای درمان و نبود محصولات مراقبتی پیشرفته که بتواند ترمیم زخم را به طور کامل پشتیبانی کند به یکی از مهم­ترین چالش­های دنیای امروز تبدیل شده است. برای درمان آسیب­هایی که موجب ایجاد زخم در پوست می­شوند، بایستی به فاکتورهایی مانند نوع زخم به عنوان مثال سوختگی یا زخم بستر، میزان عفونت، نارسایی مزمن وریدی، وجود یا عدم وجود دیابت، میزان عمق زخم و بیماری‌های عروق محیطی توجه ویژه­ای داشت. در صورت طولانی شدن روند درمان و عدم بهبودی زخم­، متاسفانه احتمال مرگ بیمار نیز وجود خواهد داشت. با توجه به پیشرفت علم مهندسی بافت در 2 دهه اخیر به ویژه در حوزه درمان بیماری­های پوستی، امروزه روش­های درمانی نوین در مهندسی بافت پوست توانسته است بیش از پیش به یاری علم پزشکی برای درمان بیماران مبتلا به انواع زخم بشتابد.

ایشان در ادامه افزود: مهندسی بافت، علمی نسبتاً جدید است که از تلفیق علوم مهندسی، مواد، زیست­شناسی و پزشکی تشکیل شده است. مهندسی بافت برپایه 3 رکن اصلی داربست پایه، سلول­ها و محرک­های زیستی/فیزیکی/شیمیایی بنا شده است. با توجه به محصولات متنوع و پژوهش­هایی که در این حوزه صورت گرفته است، ساخت داربست پایه مهم­ترین جز در مهندسی بافت پوست محسوب می­شود.

وی در ادامه گفت: یک داربست مطلوب برای مهندسی بافت پوست باید شرایط زیر را دارا باشد: (1) شباهت ساختاری به ماتریس برون­سلولی بافت پیوند، (2) تخلخل مناسب برای تبادل مواد مغذی و حذف مواد زائد ناشی از سوخت و ساز، (3) توانایی مهار نفوذ میکروارگانیسم­ها، (4) اتصال  سلول به داربست یا حمل آن به منظور افزایش سرعت ترمیم زخم (5)، صرفه اقتصادی، (6) نرخ مناسب تخریب با توجه به جایگزینی بافت طبیعی در روند ترمیم بافت آسیب­دیده. امروزه محصولات جایگزین­های پوستی مهندسی شده که می­تواند به هر دو شکل بدون سلول یا حاوی سلول برای ترمیم انواع زخم­های مزمن استفاده شود در بازارهای جهانی موجود است، اما این محصولات در ایران به ندرت با شرایط دسترسی آسان و هزینه مناسب قابل دست­یابی هستند.