پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های بنیادی سی و ششمین جلسه کارگروه شرکت‌های دانش ‏بنیان ستاد با حضور دکتر حمیدیه دبیر ستاد و با شرکت حضوری و مجازی بیش از 30 نفر از نمایندگان شرکت‎ های فعال در حوزه سلول ‏های بنیادی و پزشکی بازساختی در تاریخ دوم دی ماه 1399 در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار گردید. در این جلسه به منظور دریافت حمایت های مادی و معنوی از ستاد، فناوران از شرکت های مختلف هفت طرح فناورانه ارائه کردند.

در ابتدا دکتر رهبری زاده از شرکت دانش بنیان کارایاخته تجهیز آزما به ارائه طرح با عنوان بررسی ایمنی و اثر بخشی CAR T Cell های شناساگر CD19 در کودکان مبتلا به سرطان لوکمیای لنفوبلاستیک حاد(B-ALL) " پرداخت. لوکمیای لنفوبلاستیک حاد Acute lymphoblastic leukemia (ALL) یکی از انواع سرطان های رایج در کودکان است که در آن سلول های ایمنی فرد بیمار بویژه سلول های لنفوسیت B با مشکلاتی مواجه می شوند. این بیماری در مغز استخوان فرد بیمار آغاز می شود. یکی از روش های درمان این بیماری درمان توسط CAR T Cell ها است. به دلیل اینکه بیماری ALL ممکن است حتی پس از درمان های رایج مجددا عود کند FDA این روش ژن درمانی را برای کودکان و نوجوانانی که بیماری شان حتی با وجود شیمی درمانی، رادیوتراپی و پیوند مغر استخوان مجددا بازگشته است و یا اینکه بیماری آنها اصلا با این روش ها بهبود نشده است، مجاز اعلام کرده است. در این روش از سلول های ایمنی (لنفوسیت های T) خود فرد (Autologous) برای مقابله با سرطان فرد بیمار استفاده می شود. 

در ادامه شرکت دانش‎ بنیان راون سازه طرح با عنوان " تأسیس بانک جامع اطلاعات بیولوژیک " ارائه کرد. هدف از ایجاد این بانک راه اندازی زنجیره تأمین و تولید صنعتی انواع سلول های بنیادی آماده مصرف تولید انواع محیط های کشت مغذی و تقویت کننده های زیست فرایند است.

به عنوان سومین طرح خانم دکتر منفرد از شرکت پارس ژن فناور نور طرح " بررسي اثرات درمانی اگزوزوم هاي استخراج شده از سلول هاي پايدار بيان کننده miR-126 و miR-138  بر روي رده هاي سلولي و روند بهبود مدل زنده مرتبط با بيماري سرطان ریه"را ارائه کرد. وقوع سرطان ریه در ایران کمتر از آمار جهانی و آمریکا و اروپاست اما ازآنجاکه تشخیص در زمان دیرتر و مراحل پیشرفته تر بیماری رخ می دهد، شانس نجات بیماران کمتر از میانگین جهانی است. تشخیص بیماری معمولا در مراحل بالا و پیشرفته بیماری اتفاق می افتد، و از آنجا که بسیاری از بیماران به بسیاری از داروهای موجود مقاومت نشان می دهند، شانس نجات بیماران بسیار پایین خواهد بود. لذا یافتن راهکاری جدید، بدون عوارض جانبی، با درمان سریع و بی بازگشت، می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.

در بخش بعدی این نشست مهندس نوروزیان از شرکت تجهیز گستر امید ایرانیان طرح " طراحی و ساخت  دستگاه ایزولاتور" را ارائه کرد. اهداف این طرح عبارتند از ایجاد فشار مثبت و منفی جهت کنترل فضای نگه داری موش های عاری از میکروب (germ –free)، ایجاد محیط تمیز جهت انجام جراحی و بررسی اثر داروها روی حیوانات آزمایشگاهی است.

پس از آن دکتر عباس زادگان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد طرح " ارزیابی بالینی ادجوانت ایمونوژن تراپی با سلول‎های دندریتیکی بارگیری شده با آنتی ژن کایمر نوترکیب در بیماران مبتلا به سرطان معده" را ارائه کرد. آدنوکارسينوم معده در جهان به عنوان چهارمين سرطان شايع و دومين عامل مرگ ناشي از سرطان شناخته مي شود که شيوع جغرافيايي بسيار متفاوتي دارد. درمان‎های رایج عليه سرطان، شيمي درماني و پرتو درماني، به دليل محدوديت هايي که دارند منجر به شكست درمان و عود سرطان مي گردند. با توجه به ميزان شيوع اين بيماري و ميزان مرگ و مير بالای سرطان معده درکشور، لازم است درمان تكميلي و پيشگيري از گسترش بيماري مورد بررسي قرار گيرد.

پس از آن دکتر گلکار از شرکت دارو درمان برنا به ارائه طرح " تولید صنعتی فاکتور رشد اپیدرمی انسانی نوترکیب و تولید فراورده های دارویی آن" پرداخت. هدف طرح افزایش مقیاس (scale up) مراحل بالا دستی و پایین دستی تولید ماده موثرهEGF  تا میزان EGF تولید شده در هر بچ به دو تا سه گرم برسد. همچنین تولید صنعتی فراورده جلدی دارویی حاوی EGF و سیلور سولفادیازین برای درمان سوختگی و زخم بستر نیز دیگر هدف انجام این طرح است.

 به عنوان آخرین طرح دکتر متالهی از شرکت تولیدی نوراژن پیشرو طرح " مهندسی پروتئین آنزیم Tdt و ساخت تجهیزات لازم برای سنتز آنزیمی DNA " را ارائه کرد. سنتز DNA نقطه شروع پژوهش های زیست فناوری است و هزینه بالا، کندی و وابستگی کامل سنتز DNA در ایران از دلایل انجام این طرح بیان شده است.

همچنین لازم به ذکر است پس از ارائه هریک از طرح ها برخی از حاضرین و بالخص سرمایه گذاران نمایندگان شتابده های حاضر در جلسه به ارائه نقطه نظرات خود در خصوص موارد مطرح شده پرداختند.