پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی

- توصیف اختراع(DESCRIPTION) ؛

همانطورکه قبلاً ذکر شد حق اختراع یک قرارداد دوجانبه است که ازطرف دولت و قوه حاکمه با مخترع بسته می شود و دولت به مخترع در قبال افشای جزئیات اختراع و کمکی که به توسعه صنعتی و تکنولوژی آن کشور می نماید یک حق انحصاری غالباً 20 ساله برای وی قائل می شود و برای تحقق این عقد دوجانبه متقاضی باید با ذکر جزئیات اختراع خود را توصیف و افشا نماید تا هر شخصی که در همان رشته فنی مهارت دارد بتواند آنرا بازسازی کند و اختراع را طبق توصیف و نقشه آن بدون هیچ تلاش اختراعی یا نوآورانه اجرا کند. اگر چنین نباشد ، اختراع ممکن است ثبت نشود یا اگر در دادگاه دعوی مطرح شود ممکن است باطل شود. توصیف اختراع باید بصورت صریح و گویا ،اختراع را افشا کند تا شرط توانمندسازی (ENABLING)، ساخت و تولید اختراع توسط شخصی که مهارت فنی عادی در آن رشته را دارد فراهم گردد و توسط اشخاص دارای مهارت عادی تکنیکی ادعاهای اختراع را درک نماید و بدون تجربه وتخصص زیاد (EXTRA EXPERIECE) آنرا دوباره سازی (پیاده سازی) نماید، در توصیف متقاضی چگونگی ساخت اختراع و کابردها و مزایای آنرا ذکر می کند.

ولیکن در تنظیم و تنسیق توصیف اختراع و سایر ضمائم اظهارنامه، کشورها سعی می کنند حتی الامکان ازنظر شکلی قواعد خود را با هم یکسان نمایند و درخصوص توصیف اختراع یک سری معیارهای مشترک برای تنظیم آن درنظر گرفته اند که به تفصیل با توجه به آیین نامه اجرایی قانون1386به بیان آن می پردازیم.

ماده 10 آئین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 درخصوص نحوه تنظیم توصیف اختراع مقرر می دارد ؛توصیف اختراع باید صریح و همراه با جزئیات کامل و مشتمل بر نکات زیر باشد:

الف- عنوان اختراع به گونه ای که در اظهارنامه ذکر گردیده است؛

در پیاده سازی و تنظیم توصیف نخست عنوان اختراع که ترجیحاً بین 3 تا 10 کلمه است باید در مبدأ توصیف اختراع ذکر شود و غالباً این عنوان عیناً همان عنوان مندرج در اظهارنامه اختراع است و ترجیحا" از کلماتی مانند" بهتر "و "نوین" و "جدید" استفاده نشود.

ب- زمینه فنی اختراع مربوط (BACKGROUND OF ART) یا THE INVENTION) FILED OF)؛

اختراعات اعم از اینکه مربوط به فرآیند یا فرآورده باشد نوآوری تکنیکی و زمینه فنی آن ممکن است یکی از شاخه های علم مانند مکانیک، الکترونیک ،شیمی، متالوژی، برق، سلاحها، فیزیک، بیوتکنولوژی، مواد زیستی، شیمی آلی، فناوری اطلاعات کشاورزی و .... باشند که مخترع باید درابتدا زمینه فنی اختراع مربوط را بیان نماید.

ج- مشکل فنی و بیان اهداف اختراع:

بطورکلی اختراع به معنی ارائه راه حل نوآورانه برای حل یک مشکل فنی در صنعت است که در قالب فرآیند یا فرآورده متجلی می شود و متقاضی در وهله اول باید بیان نماید که پس از تفکر و تدبر به یک مشکل فنی در رشته ای از صنعت پی برده و برای حل آن مشکل فنی راه حل نوآورانه ای ارائه نموده تا به ذهن مخاطب و کارشناس بررسی کننده اختراع این موضوع کلید بخورد که اختراع محقق شده است و موضوع ادعایی درصورت تحقق سایر شرایط می تواند اختراع محسوب شود فلذا متقاضی باید ابتدا مشکل فنی موجود در صنعت و اهداف خود از اختراع موردنظر را بیان کند تا قابلیت اختراعی بودن موضوع محقق شود.

د- شرح وضعیت دانش فنی پیشین :

بطورکلی مخترع شخصی است که از دانشهای مختلفی که در جامعه وارد حوزه قلمرو عمومی مالکیت شده است استفاده نموده و با این دانش پایه زمینه ایجاد و خلق اختراعات و فناوریهای نو را فراهم می آورد بدین ترتیب متقاضی باید دانش فنی پیشین و سابقه پیشرفت هایی که در رابطه با اختراع ادعایی وجود دارد را بیان نماید به نحوی که برای درک و جدید بودن اختراع کفایت کند پرواضح است که بیان عملکردهای مختلف دانش فنی پیشین و ارزیابی و سنجش آن می تواند به نوعی مبین و روشنگر دانش گذشته باشد و با بررسی دانش موجود به نوآور بودن اختراع پی برد و بطورکلی بیان دانش فنی پیشین برای احراز گام ابتکاری الزامی است و گستره دانش فنی پیشین شامل اطلاعات عمومی و اسناد مکتوب و غیرمکتوب به زبانهای مختلف می تواند باشد .

ه- ارائه راه حل برای مشکل فنی موجود همراه با شرح دقیق و کافی و یکپارچه اختراع:

در توصیف اختراع مخترع باید به طور روشن و گویا دانش موجود خود را افشا نماید و به گونه ای دانش موجود خود را تشریح کند که هرکس دارای مهارت فنی عادی، بدون ابتکار خاصی، قادر باشد با بازخوانی شرح موجود اختراع مورد نظر را بسازد و این شرح اختراع باید دقیق و کافی و بطور یکپارچه بیان شود تا افشا کافی و مؤثر و شرط ساخت اختراع (ENABLING) به طور کامل محقق شود وبیان دانش موجود وارایه راه حل برای مشکل فنی موجود باید بطور مؤثروکافی تشریح و توصیف شود.

و- توضیح اشکال، نقشه ها، نمودارها درصورت وجود:

به نحوی که یک متخصص در آن زمینه بتواند اختراع را درک و ارتباط اجزای آن را دریابد ارجاع به شماره هایی که برای بیان ویژگی های اختراع در نقشه آمده است الزامی است.

برای درک بهتر اختراع درصورتیکه، اشکال یا نقشه یا نمودارهایی لازم باشد متقاضی باید آنرا بنحوی که یک متخصص در آن زمینه قادر باشد آنرا دریابد ترسیم و تنظیم نماید و تعبیه این بند نیز به نوعی در راستای افشای کامل و مؤثر اختراع است.

ز- بیان واضح و دقیق مزایای اختراع؛

از مقایسه دانش فنی و راه حلهای پیشین برای حل مشکل فنی با دانش و راه حلهای ابداعی موجود مزایای اختراع قابل استخراج و فهم خواهد بود و بیان مزایای اختراع و تشریح آن سرمایه گذاران و تولیدکنندگان و صنعتگران را فرصت خواهد داد تا تکنولوژی مورد ادعا را ارزیابی نموده، و درصد توفیق آن در بازار کسب و کار را بیشتر درک نمایند.

ح- توضیح حداقل یک روش اجرایی برای به کارگیری اختراع؛

در برخی از قوانین ملی کشورها علاوه بر بیان و توصیف کامل اختراع برای افشای مؤثر اختراع متقاضی باید بهترین روش اجرایی اختراع را نیز توصیف نماید و در آئین نامه به جای بهترین روش اجرایی عبارت حداقل یک روش اجرایی برای بکارگیری اختراع بکار رفته است که متقاضی بایدآنراتوضیح دهد.

ت- ذکر صریح کاربرد صنعتی اختراع درصورتیکه ماهیت اختراع گویای این امر نباشد؛

کاربرد یا کاربردهای صنعتی اختراع درصورتیکه ماهیت اختراع گویای این امر نباشد باید ذکر شود و درصورت عدم ذکر صریح کاربرد صنعتی در این قسمت و عدم کفایت و گویا بودن این امر در اختراع می تواند زمینه استفاده یا سوءاستفاده از این حق رادرآینده برای افرادسودجوورقبا فراهم آورد.

3-ادعای اختراع؛

ادعانامه حدود حمایت یک اختراع را تعیین می کنند . ادعاها برای یک اختراع ثبت شده از اهمیت ویژه ای برخوردارند چون اگر بخوبی تنظیم نشوند ، حتی یک اختراع واقعا ارزشمند میتواند به یک اختراع بی ارزش تبدیل شود که میتوان براحتی ان را دور زد یا پیرامون آن طراحی کرد . در دعاوی اختراعات ، تعبیر ادعا به طور کلی اولین گام تعیین این است که آیا اختراع معتبر است و اینکه آیا اختراع تقلید شده یا حقوق آن نقض شده است یا خیر . توصیه می شود با یک کارشناس برای تهیه تقاضانامه اختراع بویژه ادعاها مشورت کنید.

برای ثبت اختراع متقاضی باید ادعاهای اختراع خود را مطابق با قانون ملی محل ثبت تسلیم اداره اختراع نماید و فرمت ونحوه تنظیم آن ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد اما یکسری از آیتم های استاندارد شده در بسیاری از قوانین بصورت عام و مشترک است:

در ادعای اختراع، متقاضی قلمرو و محدوده حق انحصاری اختراع خود را با بیان ادعاهاتعیین می کند و از دیدگاه مالک اختراع ادعاها قلب یک اختراع محسوب می شود چون از این طریق با تعیین قلمرو اختراع خود، میزان حمایت حقوقی خود را نیز بیان می کند فلذا در تنظیم ادعای اختراع باید نکات زیر رعایت شود.

الف – ادعای اختراع باید صریح بوده و مشروط به تحقق شرایط خاص نباشد و درصورت عدم صراحت و شفافیت امکان سوءاستفاده و نقض حق در آینده برای مالک اختراع محتمل خواهد بود.

ب – اطلاعات مربوط به چگونگی ساخت و ذکر چارچوب مشخصه های فنی ذکر شود و در ادعاها نباید فراتر از اطلاعات توصیف، موارد بیان و ذکر شود.

ج – تعداد ادعاها باید معقول و متناسب باشد و در چارچوب اصل وحدت اختراع تنظیم شود

د – ویژگی ها و مشخصه های فنی قابل حمایت بااستفاده از جملات قابل اثبات بیان شود؛

هـ - جز در موارد غیرقابل اجتناب از ارجاع به نقشه ها یا توصیف امتناع گردد و تا حد ممکن از به کاربردن عباراتی مانند «همانطورکه در توصیف آمد» یا «همانطورکه در نقشه ها نشان داده شده» خودداری شود و این بند در جهت بیان شفاف و منجز ادعاهای اختراع و تعیین قلمرو حق اختراع است و بکاربردن عبارات مبهم نمی تواند قابل اتکا و دفاع در قبال نقص حق اختراع به شمار رود.

و – درصورتیکه برای فهم ادعا ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد پس از بیان ادعا، شماره صفحه نقشه و علامت مشخص کننده آن در داخل پرانتز ذکر گردد، غالباً در ادعاها پس از ذکر عنصر اختراعی و مشخصه فنی آن، برای درک و فهم بهتر اختراع ارجاع به شماره نقشه ای می شود که غالباً سمبل عددی است .برای مثال؛ جک هیدرولیکی(طبق نقشه شماره 1) یا طوقه خارجی جک نقشه (3) وسیله بالابرنده جک (طبقه نقشه 4) نحوه اتصال طوقه خارجی جک با وسیله بالابرنده (نقشه6).. و حتی الامکان می توان از اطلاعات محاوره روز (عملی) برای تبیین مفاهیم ادعاها نیز استفاده کرد.

ز – مشتمل به شیوه اجرا و مزایای اختراع نباشد؛

اطلاعات اختراع که غالباً مبنای تحلیل اختراعات برای دستیابی به تکنولوژی قرار می گیرد اطلاعات منحصر به فرد و طبقه بندی و تفکیک شده است فلذا برای جلوگیری از اطاله کلام و ارائه مطالب تکراری برای تأکید بیشتر، این بند در تنظیم ادعادرآیین نامه مجددا بیان گردیده است، چون مزایا و شیوه اجرا جای آن در توصیف است ،البته قوانین ملی کشورها ممکن است در رویه جاری خود شیوه های مختلفی را درنظر گرفته و در بین آنها عمومیت یابد.

4-خلاصه اختراع

اطلاعات اختراع برخلاف سایر اطلاعات موجود اعم از مقاله و کتاب و فیلم و...، دسته بندی شده و به تفکیک می باشد و متقاضی و محقق و کارشناس بررسی کننده پرونده و غیره با بررسی خلاصه اختراع قادر خواهند بود در کوتاه ترین زمان ممکن، اطلاعات لازم و مفید و مسائل فنی و راه حلهای ارائه شده را بطور مختصر و مفید مطالعه کنند. در تنظیم و پیاده سازی خلاصه اختراع کشورهای مختلف استانداردهای خاصی را تعریف می کنند ولیکن آنچه که به نوعی در بین کشورها رایج است اقلام زیر باشد.

1- مقصود اختراع (OBJECT OF THE INVENTION)

2- برجستگیهای تکنیکی اختراع (FEATURES OF THE INVENTION)

3- زمینه فنی اظهارنامه اختراع (FIELD OF APPLICATION)

4- پیشنهاد جایگزین (چاره دیگر) اگر مقتضی باشد(ALTERNATIVE IF APPROPRIATE)

5- مثالها و یا نقشه ها اگر مقتضی باشد. (examples AND / OR DRAWINGS IF APPROPRIATE)

ولیکن برطبق ماده 13 آئین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 در خلاصه اختراع باید به شرح ذیل عمل شود:

1- با عنوان اختراع شروع شود.

2- زمینه فنی که اختراع به آن تعلق دارد را تعیین کند تا در جستجوی سوابق اخترع ادعایی مورد استفاده قرار گیرد.

3- مشکل فنی، اساس راه حل ارائه شده برای آن را و همچنین کاربرد یا کاربردهای اصلی اختراع را بطور اجمالی روشن نماید (چونکه در توصیف اختراع این مواردباید به تفصیل بیان شود)

4- درصورت لزوم خلاصه اختراع باید مشتمل به فرمول های شیمیایی یا معادلات ریاضی باشد تا براساس آنها ویژگی های اختراع به بهترین شکل بیان شود.

5- درصورتی که برای توضیح اختراع ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از توضیح خلاصه هر قسمت باید نشانه های ارجاع دهنده به هریک از نقشه ها در داخل پرانتز ذکر گردد فلذا اگر برای بیان اجمالی اختراع مثالها یا نقشه ها مقتضی باشد باید ضمیمه شود.

6- در خلاصه اختراع بیشتر باید برجستگیهای تکنیکی و فنی اختراع ذکر شود نه مزایا و ارزش اختراع

7- در قوانین ملی بسیاری از کشورها برای میزان وحجم مطالب خلاصه اختراع، معیار و محدودیت تعداد کلمات درنظر گرفته شده است ودر کشور ما باید این بیان بین 70 تا 200 کلمه باشد.

5- نقشه يا نقشه‌ها، در صورت لزوم؛

چنانچه نقشه ها، نمودارها، و جداول، بخشی از ضمیمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسیم آن ها باید نکات زیر رعایت شوند:

الف) در روی کاغذ بادوام و A4و با خطوط پررنگ و یکدست مشکی و غیررنگی کشیده شده و ترجیحاً در رسم آن ها از ابزارهای فنی نقشه کشی استفاده شود

حداکثر حاشیه اوراق به ترتیب از بالا 2/5 سانتی متر از چپ 1/5 سانتی متر، از راست

2/5 سانتی متر و از پایین 1 سانتی متر باشد؛

ب ) وضوح و شفافیت نقشه ها به نحوی باشد که امکان تکثیر یا تصویر برداری آن میسر شود؛

ج ) تمام عناصر نقشه یا نمودار دارای مقیاس یکسان باشد مگر آنکه برای فهم اختراع، برجسته نمودن بخش خاصی از نقشه ها و یا نمودار ضروری باشد ؛

د ) تا حد امکان به صورت عمودی در صفحه قرار گیرد؛(کلیه مدارک وضمائم اظهارنامه اعم از توصیف ادعا ،خلاصه ،نقشه ومدارک مثبت هویت متقاضی (کارت ملی و کپی شناسنامه )و... به صورت عمودی درصفحه قرارگیرد)

ه ) اعداد، حروف و نشانه ها به طور روشن ذکر شده و خوانا باشند؛

و ) شامل نشانه هایی باشد که در توصیف بتوان به آ نها ارجاع داد؛

ز ) صفحات باید به ترتیب شماره گذاری شده و ترجیحاً نشان دهنده شماره آن صفحه از کل صفحات باشد؛

ح ) هیچ توضیحی نباید روی نقشه ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها؛

ط ) در صورتی که هریک از نقشه ها، نمودارها و جداول در بیش از یک صفحه باشد، کل صفحات باید بدون حذف بخشی از آن ها ، شامل نشانه هایی مستقل از شماره صفحات باشد به نحوی که ارتباط و تمامیت قسمت ها را با یکدیگر روشن سازد.